Agama brodata karłowata (Pogona henrylawsoni)

Informacje podstawowe:
Nazwa łacińska: Pogona henrylawsoni
Nazwa polska: Agama brodata karłowata
Nazwa angielska: Black-soil Bearded Dragon, Dumpy Dragon, Dwarf Bearded Dragon
Nazwa niemiecka: Zwerg Bartagame, Lawsons Bartagame
Rozmiary: do 30cm
Terrarium: minimum 80x50x50cm, polecane większe
Długość życia: około 10 lat
Aktywność: dzienna
Temperatura: 25-30°C w terrarium, około 40°C pod promiennikiem
Wilgotność: około 50%
Pokarm: mieszany
Polecany dla: początkujących
Dymorfizm płciowy: widoczny
Stan prawny: CITES: NIE UE: NIE Rejestracja: NIE (stan na 09.11.2009)
Synonimy: Pogona brevis, Pogona rankini
Występowanie: Australia (Centralne Queensland)
Uwagi: „mniejsza wersja” popularnej agamy brodatej, równie łatwo oswajająca się

Pogona henrylawsoni  to gatunek pozostający w cieniu bardzo popularnej i ogromnie lubianej P. vitticeps. Jest to na pewno po części spowodowane tym, że karłowata agama brodata dopiero od niedawna jest hodowana i dostępna w Polsce, poza tym nie może się (jeszcze?) poszczycić mnogością odmian barwnych. Na szczęście karłowate agamki zaczynają się pojawiać w naszych terrariach. Na szczęście ponieważ jest to gatunek posiadający liczne zalety.

Pochodzenie:
Pogona henrylawsoni to australijska jaszczurka, zamieszkująca tak zwane ?czarnoziemy?, obszary dobrze nadające się pod uprawy i charakteryzujące się dość wysokim stopniem opadów, szczególnie latem. Są to obszary pozbawione drzew, porosłe krzakami i urozmaicone formacjami skalnymi.

Wygląd:
Agama brodata karłowata dorasta do 30cm długości, co czyni ją najmniejszym gatunkiem spośród australijskich agam brodatych. Głowa jest okrągła a nie jak w przypadku innych agam trójkątna, a broda i kolce tylko delikatnie zaznaczone. Agamy tego gatunku nie potrafią rozpościerać brody. Mimo niewielkich rozmiarów, ?henryki? mają masywną budowę i dlatego bywają nazywane ?Mini Cooper?. Ubarwienie jest zmienne, od jasno-szarego po żółto-brązowe. Poruszają się, podnosząc brzuch wysoko nad ziemię, co przypomina nieco chód na szczudłach.

Dymorfizm płciowy:
Płeć rozpoznajemy w ten sam sposób jak u P. vitticeps – czyli na podstawie oględzin spodniej strony nasady ogona. Aby określić płeć zwierzaka bierzemy go w jedną dłoń, ogonem w swoją stronę. Drugą ręką zadzieramy ogon agamy do góry tak by uwidocznić jego nasadę. Należy robić to delikatnie i z wyczuciem, gdyż zbyt mocne podniesienie ogona może skończyć się urazem! Następnie należy przyjrzeć się nasadzie ogona tuż za kloaką. Jeśli mamy do czynienia z samcem uwidocznią się dwie wypukłości, z obu stron nasady ogona. Jeśli agama to samiczka ogon będzie płaski bądź zobaczymy jedno wzniesie pośrodku nasady ogona.

Usposobienie i zachowanie się:
Agamy brodate karłowate są spokojnymi jaszczurkami, które spędzają większość dnia wygrzewając się i obserwując otoczenie. Są także dużo łagodniejsze niż „vitticepsy” i bardzo rzadko obserwuje się agresję między mieszkańcami terrarium. Nawet trzymanie więcej niż jednego samca jest możliwe i zwykle obywa się bez większych konfliktów, szczególnie jeśli jaszczurki są do siebie od małego przyzwyczajone. Należy jednak pamiętać, że od każdej reguły są wyjątki (!). Polecam trzymanie przynajmniej dwóch osobników tego gatunku – jeśli nie możemy lub/i nie chcemy być hodowcami – tej samej płci. Wobec człowieka „henryki” są tak samo spokojne i „miłe” jak „vitticepsy”. Moje agamki karłowate, mimo, że nigdy nie próbowałam ich oswajać, w ogóle się mnie nie obawiają, bez żadnego problemu pozwalają się dotknąć czy podnieść, a także jedzą z ręki. Zdarza im się wskoczyć na dłoń podczas czyszczenia terrarium.
Ten gatunek jest idealny dla osób, które szukają ładnej, niewielkiej, sympatycznej jaszczurki. Pamiętajmy jednak, że agama to mimo wszystko gad – nie wykorzystujmy  jej ufności i nie traktujmy jak żywej broszki do noszenia na ramieniu. Nawet tak łagodne jaszczurki nie nadają się jako zwierzątka dla dzieci i mogą łatwo ucierpieć w kontakcie z nimi. Opiekę nad agamą zawsze powinni nadzorować rodzice.

Grupa podrostków na wyspie ciepła.

Terrarium:
Agamy brodate karłowate nie potrzebują tak dużego terrarium jak P. vitticeps. Dla dwóch osobników zupełne minimum to zbiornik o wymiarach 80/50cm powierzchni dna. Wysokość nie jest bardzo istotna, ponieważ jaszczurki te nie przepadają za wspinaczką aż tak, jak ich więksi kuzyni. Będą co prawda korzystać z konarów i korzeni, ale zupełnie starczy im wysokość 50 (minimalnie – 40)cm. Jednak jeśli chcemy zapewnić komfortowe warunki powinniśmy postarać się powiększyć terrarium. Polecam wymiar 100/80/50 lub 120/60/50cm lub większe. Im więcej agam chcemy razem trzymać tym większe lokum należy im zapewnić. Należy pamiętać, że terrarium zawsze im większe tym lepsze i nie jest to oklepany frazes, a fakt mający zasadniczy wpływ na samopoczucie zwierząt. Szczególnie jeśli chowamy więcej niż jednego samca nie należy żałować miejsca i przeszkód wizualnych (dekoracji sprawiających, że jaszczurki mogą zejść sobie z oczu). Jako ściółki można użyć piasku, mieszanki piasku i gliny, kory, kostki bukowej, bezzapachowej ściółki z kolb kukurydzy lub – dla pełnego bezpieczeństwa – ręczników papierowych. Jeśli komuś zależy na zbiorniku nawiązującym do warunków naturalnych musiałby użyć czarnej ziemi, gdyż właśnie na takich glebach bytuje ten gatunek – stąd jedna z jego nazw. Jednak nie polecam tego rozwiązania, gdyż wyschnięta ziemia zacznie pylić, a przecież nie będziemy utrzymywać jej stale wilgotnej. Wystrój mogą stanowić skały i korzenie. Można też posadzić sucholubne rośliny, ale należy pamiętać, że agamy mogą je niszczyć, gdyż wchodzą one w skład ich diety. Można także użyć sztucznych imitacji. Niezbędnym wyposażeniem terrarium jest basenik z wodą – na tyle głęboki by agamka mogła się zanurzyć i na tyle płytki by sięgała łapkami dna. Należy umożliwić łatwe wyjście z basenu. Terrarium dla henryków jasno oświetlamy – jest to gatunek światłolubny! Oprócz standardowej świetlówki UVB 10.0 warto dodać świetlówkę o widmie zbliżonym do światła słonecznego bądź lampy HQI czy halogenowe. Ogrzewamy standardowo promiennikiem. Terrarium raz na jakiś czas warto delikatnie spryskać. Latem spryskujemy częściej i obficiej, imitując środowisko naturalne.

Agamy, mimo, że preferują owady, chętnie uzupełniają dietę liśćmi, kiełkami i kwiatami.

Żywienie:
Agama brodata karłowata jest jaszczurką wszystkożerną. Podajemy przede wszystkim drobne bezkręgowce – świerszcze, nieduże karaczany , szarańczę, jedwabniki, plankton łąkowy. Dietę uzupełniamy w mączniaki, drewnojady (najlepiej świeżo-wyliniałe), mole woskowe, pokarmy z puszek oraz pokarm roślinny – suszone zioła, liście i kwiaty (mlecz, babka, stokrotka, rucola, endywia, koperek, liście rzodkiewki) kiełki groszku, fasoli, słonecznika itp., od czasu do czasu warzywa (tarta marchew, pietruszka, dynia, cukinia) i owoce (np. mango). Raz w tygodniu owady posypujemy witaminami, dwa razy ? wapniem. Dawki powinny być większe dla osobników rosnących i samic w i po ciąży. Od czasu do czasu można podać mysiego noworodka.

 

Oswajanie, branie na ręce, spacery poza terrarium:
Henryki nie wymagają długiego oswajania, gdyż z natury nie są lękliwe i szybko stają się ufne. Niemniej jednak jak każdą jaszczurkę, po zakupie należy pozostawić je w całkowitym spokoju i pozwolić zaaklimatyzować się. Nie ma przeciwwskazań aby oswojoną jaszczurkę wziąć od czasu do czasu na ręce należy jednak pamiętać, że wyciąganie z ciepłego terrarium do zimnego pokoju nie jest dla gadów przyjemne i może być szkodliwe dla ich zdrowia. Jeśli więc mamy zimny pokój najlepiej pozostawić gada w spokoju i poczekać do lata. Jeśli chodzi o wypuszczanie z terrarium, późną wiosną i latem agama może pospacerować po pokoju, ale pod ścisłym nadzorem opiekuna i niezbyt długo. Agamy karłowate są niezbyt dużymi jaszczurkami, więc wychładzają się dość szybko i łatwo mogą gdzieś się ?zawieruszyć?.

***

Autor: Alicja

Powyższy artykuł stanowi własność jego autora i  jest chroniony prawami autorskimi. Publikowanie i rozpowszechnianie bez zgody autora jest zabronione.