Żywienie tilikw.

Tilikwy są jaszczurkami, których żywienie jest wyjątkowo proste. To jedne z najłatwiejszych do karmienia jaszczurek, łatwiejsze nawet od typowych roślinożerców, których dieta musi być bardzo starannie skomponowana. Tilikwy są jaszczurkami wszystkożernymi. Jednak nie należy stawać się zbyt wygodnym i otwierać codziennie tilikwie kocią puszkę, tylko dlatego, że to nie wymaga zachodu i jej smakuje. Zdrowa, urozmaicona dieta ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i długości życia naszego scynka.

Oto lista przykładowych pokarmów, które możemy im podawać:

  • bezkręgowce: świerszcze, szarańcza, karaczany (różne gatunki), drewnojady, mączniki (dla młodych), mole woskowe (larwy), hodowlane larwy motyli (np. jedwabnik), ślimaki (stanowią ulubiony element diety tych gadów), dżdżownice (hodowlane), dzikie bezkręgowce łąkowe (z czystych ekologicznie terenów, wykluczamy owady żądlące) – możemy podawać bezkręgowce żywe (jednak tilikwy mogą sobie nie radzić z bardzo szybkimi żywymi owadami np. karaczanami tureckimi), świeżo uśmiercone i z puszek (gotowane na parze)
  • jednodniowe pisklęta kurcząt (siekane)
  • mięso (np. siekane serce wołowe i kurze) i kocie puszki wysokiej jakości – nie powinno stanowić podstawy diety!
  • gotowane, siekane jajka
  • ryż (gotowany i ostudzony)
  • płatki owsiane
  • noworodki gryzoni, mysie bieguski dla starszych tilikw
  • ryby i owoce morza
  • owoce: jabłka, banany, truskawki, czerwona porzeczka, gruszki, kiwi, brzoskwinia, śliwki, agrest, papaja, mango, figi
  • warzywa: kapusta pekińska, kiełki fasolki mung, kiełki soi, kiełki pszenicy, pomidory, dynia zwyczajna, cukinia, endywia, rucola, opuncja, roszponka
  • dzikie zioła: mnieszek lekarski, mniszek zwyczajny, babka
  • grzyby (pieczarki)
  • kwiaty (np. kwiaty mlecza, hibiskusa, stokrotki polnej)

Proporcje:
Proporcje w diecie są kwestią dyskusyjną. Przykładowo autorzy opisu na Blue Tongue Skink Net polecają proporcje 50/40/10 gdzie 50% pokarmu mają stanowić warzywa i zielenina, 40% produkty pochodzenia zwierzęcego i 10% to owoce. Jednak autorzy opisu zajmują się przede wszystkim T. scincoides, które mogą chętniej jeść pokarm roślinny niż np. T. gigas. Przykładowo mój gigas lubił owoce i niektóre warzywa, ale nie ruszał liści i kiełków i wielu warzyw, chyba, że były drobno posiekane i wymieszane z innym pokarmem. Zdecydowanie zaś preferował pokarm zwierzęcy i zawsze zjadał go w pierwszej kolejności. Dlatego komponując dietę musimy wziąć pod uwagę preferencje gatunkowe i osobnicze swojego scynka. Bardzo ważne jest, żeby pokarm był możliwie urozmaicony.

Woda:
Codziennie należy zapewnić tilikwie świeżą wodę do picia. Jeśli jaszczurka wypróżni się do basenu należy wymienić wodę kiedy tylko to zauważymy. Nie zapomnijmy też o myciu basenu. Samo wylanie zużytej wody i nalanie świeżej nie wystarczy – na ściankach naczynia pozostaje wówczas osad pełen bakterii. Picie brudnej wody szybko może doprowadzić do choroby zwierzęcia.

Częstotliwość karmienia i ilość pokarmu:
Młode tilikwy karmimy codziennie, podrostki co drugi dzień, dorosłe osobniki możemy karmić co trzeci dzień. Nie ma uniwersalnej rady ile pokarmu podawać. Maluchy rosną bardzo szybko i zużywają energię zawartą w pokarmie w tym celu. Jednak dorosłe tilikwy mogą się szybko otłuszczać, szczególnie jeśli przebywają wyłącznie w małym terrarium i co za tym idzie mają niewiele ruchu. Dlatego pokarm należy dawkować, uważnie obserwując kondycję naszego scynka. Carolin Dennert (weterynarz specjalizujący się w gadach) tak pisze o przekarmianiu tilikw: „Karmione codziennie do woli tilikwy pokazują tendencję do gigantyzmu i otyłości z negatywnymi konsekwencjami w postaci skrócenia długości życia i problemami z rozrodem”.

Suplementy:
Podobnie jak innym jaszczurkom podajemy tilikwom zestaw witamin i minerałów dla gadów (tj. Nekton, Reptivite) oraz wapń (tj. Repti Calcium, sepia). Osobniki młode, osłabione i chore a także ciężarne samice mogą dostwać suplementy częściej niż pozostałe scynki. Ważne jest aby nie podawać tych preparatów zbyt wiele – 1,2 razy w tygodniu dla zestawu witamin i minerałów i 2,3 razy w tygodniu dla wapnia zupełnie wystarczy (podajemy małą szczyptę do pokarmu). Nadmiar witamin szkodzi podobnie jak niedobór (!). Nie można podawać zbyt wielu suplementów aby zamaskować ubogą dietę.

Karmienie w terrarium czy poza nim?
Naturalne wydaje się, że jaszczurka jest karmiona w swoim terrarium. Jednak wiele osób woli karmić tilikwy poza zbiornikiem.

Zalety tego rozwiązania:

  • tilikwa nie rozwleka jedzenia po terrarium, śluz ślimaków nie wsiąka w ściółkę
  • ściółka nie dostaje się do pokarmu i nie jest zjadana (zjadanie ściółki grozi niebezpiecznym zaczopowaniem się)
  • tilikwa przywyczaja się do regularnego brania na ręce, kontaktu z opiekunem, po którym następuje coś przyjemnego (jedzenie) = pozytywne skojarzenie
  • przy okazji karmienia możemy dokładnie obejrzeć jaszczurkę, skontrolować pazury, przebieg wylinki itd

Wady tego rozwiązania:

  • bardziej czasochłonne – trzeba wyjąć scynka i poczekać aż zje. Jeśli mamy więcej tilikw karmienie może się tym bardziej przedłużać
  • bardziej nieufne i nieśmiałe osobniki mogą się stresować, tilikwa, która będzie się bała nie będzie jadła
  • tilikwa może zbytnio kojarzyć branie na ręce z pokarmem, zbytnio się pobudzać, próbować łapać palce (dlatego też zaleca się wówczas wyjmowanie bez karmienia)
  • ciężko podać żywe owady poza terrarium

Jeśli decydujemy się na karmienie poza terrarium należy poczekać aż scynk przejdzie okres aklimatyzacji i przynajmniej częściowo przyzwyczai się do człowieka.

Jeśli karmimy w terrarium można na czas karmienia podłożyć pod miskę gazetę lub ręcznik papierowy – niestety nie zawsze uda się zapobiec połknięciu ściółki, gdyż wiele scynków wywleka pokarm w głąb terrarium.

***
Autor: Alicja

Powyższy artykuł stanowi własność jego autora i jest chroniony prawami autorskimi. Publikowanie i rozpowszechnianie bez zgody autora jest zabronione.